امروزه بسیاری از غذاهای فرآوری شده که شما خریداری می کنید، بر روی لیبل شان لیستی از طعم دهنده های مصنوعی به عنوان مواد اولیه تشکیل دهنده اصلی ذکر شده است. طعم دهنده های مصنوعی نوعی از ترکیبات شیمیایی اند که به نوعی تقلید کننده یک طعم طبیعی هستند.

هر چیزی که ما استشمام می کنیم  باید حاوی ترکیبات شیمیایی فرار باشد (ترکیبات شیمیایی که بخار می شوند و وارد بینی ما می شوند). ترکیبات شیمیایی بخار شده به سلول های حسی درون بینی متصل شده و آنها را فعال می کنند. در مورد حس چشایی نیز ترکیبات شیمیایی باعث فعال شدن جوانه های چشایی در فرد می شوند. حس چشایی واقعا ضعیف است (تنها 5 نوع طعم وجود دارد که زبان می تواند آنها را احساس کند (شیرین، شور، ترش، تلخ و اومامی) در حالی که بینی ما می تواند هزاران بوی متفاوت را احساس کند. بنابراین بیشتر طعم دهنده های مصنوعی حاوی مزه و بو هستند.

معمولا همه طعم دهنده های طبیعی یک ترکیب بسیار پیچیده دارند که برای به وجود آوردن طعم و بو در آنها یک دوجین یا حتی صدها ترکیب شیمیایی با هم در حال واکنش دادن هستند.  اما مشخص است که برخی از طعم ها (خصوصا طعم های میوه ای) تنها ممکن است یک ترکیب یا تعداد اندکی ترکیب شیمیایی مهم داشته باشند که بو یا مزه را در محصول به وجود می آورند. برخی از این ترکیبات شیمیایی "استر" نامیده می شوند. برای مثال، نوعی از استر وجود دارد به نام اکتیل استات (CH3COOC8H17) که یک ترکیب پایه ای در طعم پرتقال است. نوع دیگری استر به نام ایزومیل استات (CH3COOC5H11) وجود دارد که یک ترکیب پایه ای در طعم موز به شمار می رود. اگر شما این استرها را به مقدارهای متفاوت به محصولی اضافه کنید، یک محصول نهایی با طعم پرتقال یا موز خواهید داشت. برای اینکه این طعم ها واقعی تر شوند شما باید ترکیبات شیمیایی دیگری را در مقادیر صحیح به ترکیب اضافه کنید تا هرچه بیشتر به طعم طبیعی آن نزدیک شود. شما می توانید این کار را با آزمون و خطا یا با تجزیه و تحلیل شیمیایی ماده طبیعی انجام دهید. صدها ترکیب شیمیایی وجود دارند که به عنوان مواد طعم دهنده شناخته می شوند. جالب است که این ترکیبات شیمیایی با هم مخلوط می شوند تا طعم های شناخته شده ای را به وجود بیاورند. امروزه طعم های مصنوعی انگور، گیلاس، پرتقال، موز، سیب و غیره ساخته می شوند. اما به ندرت طعمی ساخته می شود که هیچ کسی قبلا آن را نچشیده باشد. گاهی اوقات ممکن است این اتفاق رخ دهد به عنوان مثال می توان به آدامس با طعم میوه آبدار اشاره کرد!

 

طعم دهنده های مصنوعی و خطرات آن

امروزه، بسیاری از مردم اغلب به جای غذای خانگی ، غذاهای حاضری مصرف می کنند. بسیاری از این غذاهای حاضری دارای حداقل یک یا دو ماده افزودنی و نگهدارنده هستند. بیش از 3000 نوع مواد افزودنی و نگهدارنده در چنین غذاهای فرآوری شده ای ، وجود دارد. میزان این مواد افزودنی در بعضی از مواد غذایی مانند شیرینی، شکلات و آدامس ها باور نکردنی است.

غذاهای حاوی مواد افزودنی می توانند منجر به آسم، تب یونجه و واکنش های خاصی مانند جوش، استفراغ، سردرد، سرگیجه، خستگی، تنزل سیستم عصبی، تنگی نفس، کهیر، بدتر شدن اگزما و حتی آسیب های مغزی شوند و روی RNA ، تیروئید، و آنزیم ها تاثیر بگذارند. تاثیر بر روی RNA ممکن است منجر به رشد تومور شود. بسیاری از این مواد افزودنی از نظر سالم و یا سمی بودن ، مورد آزمایش قرار نگرفته اند. تمام این مواد افزودنی ، مواد شیمیایی سنتز شده ای هستند که حتی اسامی متعارفی هم ندارند. اکثر طعم دهنده های مصنوعی از نفت مشتق شده و حاوی مواد شیمیایی زیادی هستند. بسیاری از این مواد شیمیایی فرار هستند.

مصرف مرتب این طعم دهنده های مصنوعی خطرات متعددی را به همراه دارد. برخی از این طعم دهنده ها منجر به واکنش های آلرژیک در افراد می شوند. در اغلب اوقات، روی بسته های مواد غذایی فقط اشاره به "طعم دهنده های مصنوعی" می شود و اسامی اصلی این مواد نوشته نمی شود. این طعم دهنده های مصنوعی ، جایگزین هایی کم هزینه برای طعم دهنده های طبیعی هستند.

یکی از این طعم دهنده های مصنوعی که به طور جداگانه روی بسته ذکر می شوند، وانیلین (وانیل مصنوعی) است که از آن به طور گسترده ای در شکلات و همچنین در مواد غذایی با طعم وانیل ، استفاده می شود. برخی از افراد فکر می کنند که به شکلات حساسیت دارند ، اما در واقع ممکن است به طعم دهنده های مصنوعی حساسیت داشته باشند. یک منبع طعم دهنده وانیل مصنوعی ، محصولات زائد کارخانه های تولید کاغذ است. منبع دیگر آن نفت است. بنابراین، در حالی که وانیلین از لحاظ فنی با طعم دهنده وانیل خالص ، یکسان است ، اما روش تولید آن منجر به ایجاد میزان زیادی از سولفاتها و آلاینده های دیگر می شود. هر یک از این طعم دهنده های مصنوعی محصول ترکیب صد ها نوع مواد شیمیایی هستند که اکثر آن ها از نفت مشتق شده اند. برای مثال، فرمول طعم دهنده تمشک مصنوعی عبارت است از وانیلین، اتیل وانیلین، آلفا یونون، مالتول، دی متیل سولفاید و غیره. پس میوه طبیعی کجاست ؟!

 

فهرست طعم دهنده های مصنوعی و تاثیر آنها بر روی سلامتی

دیاستیل( Diacetyl )

یکی از طعم دهنده های مصنوعی ای که اخیرا حذف شده است، دیاستیل است. یک مطالعه ی تحقیقاتی منتشر شده در مجله علوم سم شناسی نشان داده است که این ماده که برای طعم دادن به ذرت بوداده از آن استفاده می شود ، باعث بیماری ریوی بسیار خطرناکی به نام برونشیولیت لنفوسیتی (lymphocytic bronchiolitis ) می شود. آزمایشات ثابت کرده است که دیاستیل که طعم کره را به ذرت بوداده می دهد، برای بینی و مجاری تنفسی مضر است.

 

مونو سدیم گلوتامات (MSG )

MSG به عنوان تقویت کننده طعم ، در بسیاری از غذاهای بسته بندی شده، از جمله سوپ، سس سالاد، سوسیس، هات داگ، کنسرو تن ماهی، چیپس و غیره مورد استفاده قرار می گیرد. به گفته دکتر راسل بلیلاک ( (Russell Blaylock که نویسنده و جراح مغز و اعصاب است، بین ایست ناگهانی قلبی، به خصوص در ورزشکاران، و آسیب اکسیتوتاکسیک excitotoxic) ) ناشی از افزودنی های مواد غذایی مانند MSG و شیرین کننده های مصنوعی، ارتباط است. اکسیتوتاکسین ها گروهی از اسید آمینه های تحریکی هستند که باعث مرگ نورون های حساس می شوند. بسیاری از مصرف کنندگان غذاهای حاوی MSG ، علایمی مانند سردرد و حالت تهوع دارند.

 

نیتریت سدیم (نیترات سدیم)

نیتریت سدیم (یا نیترات سدیم) به عنوان یک ماده نگهدارنده، رنگ دهنده و طعم دهنده در بیکن، ژامبون، هات داگ، ماهی دودی و سایر گوشت های فرآوری شده استفاده می شود. این ماده سرطان زا بوده و اثرات نامطلوبی بر سلامتی دارد. این مواد طعم دهنده منجر به تشکیل مواد شیمیایی سرطان زایی به نام نیتروسامین (nitrosamine ) می شوند. برخی مطالعات ارتباطی را بین مصرف گوشت نیتریت دار و سرطان در انسان پیدا کرده اند.

 

بنزالدهید ( Benzaldehyde )

بنزالدهید نوعی طعم دهنده با مزه بادام است و زمانی که از طبیعت گرفته می شود ، نوعی سم کشنده به نام سیانید هیدروژن در آن یافت می شود. اما هنگامی که با مخلوط کردن روغن گل میخک و آمیل استات تولید می شود ، هیچ سیانیدی در آن به وجود نمی آید. با این حال، هر دو نوع طبیعی و مصنوعی بنزالدهید می تواند باعث تنزل سیستم عصبی مرکزی و تشنج شود.

 

وانیلین ( وانیل مصنوعی )

وانیلین باعث واکنش های آلرژیک می شود و دوپامین سولفو ترانسفراز (dopamine sulphotransferase ) که نوعی آنزیم کبدی است را محدود می کند. منبع وانیلین محصولات زائد کارخانه های تولید کاغذ و نفت است.

 

آمیل استات (Amyl acetate )

آمیل استات روغن گلابی و موز است که بسیاری از طعم دهنده های مصنوعی با استفاده از آن ساخته می شوند. ممکن است باعث تنزل سیستم عصبی، سوء هاضمه، درد قفسه سینه، سردرد، خستگی و تحریک غشاء مخاط شود. الکل آمیلیک (amyl alcohol ) نیز از هم گروه های آمیل استات است که بسیار سمی است. استات بنزیل (Benzyl acetate ) نیز مربوط به این ماده است و ممکن است باعث سوزش معده و روده، سوزش برونش، سوزش پوست وسوزش چشم شود.

 

بورنئول (Borneol )

نوعی طعم دهنده مصنوعی است که باعث سوزش معده و روده، تشنج، گیجی و سرگیجه می شود.

 

اسید بوتیریک ( Butyric acid )

اسید بوتیریک باعث ایجاد سرطان در حیوانات آزمایشگاهی شده است. استفاده از بوتیل استات (Butyl acetate ) نیز که یک ماده شیمیایی مرتبط است، در مقادیر بالا سمی است.

 

کارامل (رنگ زرد)

کارامل یکی از طعم دهنده های مصنوعی رایج تر است که استفاده آن منجر به ایجاد کمبود ویتامین B6 ، نقص ژنتیکی و سرطان می شود. ساخارین، یکی دیگر از مواد تشکیل دهنده طعم دهنده های مصنوعی است که باعث ایجاد واکنش های آلرژیک یا سمی، تومورها و سرطان مثانه می گردد.

 

استات بنزیل

این ماده نیز به آمیل استات مربوط است و ممکن است باعث سوزش دستگاه گوارش، سوزش برونش، سوزش پوست و سوزش چشم شود.

 

کافئین مصنوعی

کافئین رنگ دهنده و طعم دهنده ای است که دارای ویژگی های ادرار آور و محرک است. این ماده می تواند باعث عصبانیت، تپش قلب و گاهی نقص های قلبی شود . این ها علایمی است که هنگام مصرف نوشیدنیهای کافئین دار غیر الکلی مانند کوکا و ردبول ، دچار آنها می شوید.

 

کارواکرول ( Carvacrol )

نوعی طعم دهنده مصنوعی است که می تواند منجر به تنزل تنفس و گردش خون و همچنین نارسایی قلبی شود.

 

اسید فرمیک

اسید فرمیکهمان دارچین مصنوعی است. در موش ها ایجاد سرطان کرده و ممکن است روی کلیه های ما تاثیر بد بگذارد.

 

کلراید سدیم

استفاده از این ماده منجر به فشار خون بالا، نقص کلیوی، سکته و حمله قلبی می شود.

اسامی و تعداد طعم دهنده های مصنوعی به ندرت روی بسته های مواد غذایی نوشته می شوند. روی بسته ها فقط عبارت "طعم دهنده" نوشته می شود ، پس هرگز نمی توانید از طبیعی بودن مواد غذایی مطمئن باشید.

در نظر داشته باشید که در بعضی موارد مانند "بنزالدهید" ، نوع مصنوعی طعم دهنده ها بهتر از نوع طبیعی آن ها می باشد، اما چیزی که بهتر است لزوما سالم نیست.

غذاهایی را انتخاب کنید که بدون انواع طعم دهنده ها، نگهدارنده ها و افزودنی ها باشند و مواد غذایی را استفاده کنید که کاملا طبیعی بوده و عاری از طعم دهنده های مصنوعی باشند و تا آنجا که می توانید از میوه ها و آب میوه ها و گیاهان و چایهای طبیعی و بدون طعم دهنده و افزودنی مصرف نمایید.

این شرکت مفتخر است که تولید کننده انواع چای سبز بدون رنگ و طعم دهنده های مصنوعی، با ترکیب گیاهان طبیعی در 12 نوع مختلف است.

 

منبع:

https://science.howstuffworks.com/question391.htm